ΕΝΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ ΓΙΑ ΤΙΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ ΚΑΙ ΙΣΛΑΜ ΣΤΗ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑ

Η μελέτη της Εκκλησιαστικής Ιστορίας επιβεβαιώνει με αναμφισβήτητο τρόπο ότι ο Χριστιανισμός έχει τις ρίζες του στην Παλαιστίνη κατά τη διάρκεια του πρώτου αιώνα και διαδόθηκε σε όλες τις χώρες της Μεσογείου από τους Αποστόλους. Ωστόσο, μολονότι Χριστιανισμός και Ισλάμ έχουν κοινές ρίζες στην Ιουδαϊκή παράδοση και διδασκαλία, Μουσουλμάνοι και Χριστιανοί βιώνουν μια δοκιμαζόμενη συνύπαρξη για περισσότερες από δεκατέσσερις αιώνες σε πολλά μέρη της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και της Μέσης Ανατολής. 

Το παρόν βιβλίο αναλύει το σύγχρονο πλαίσιο που διέπει τις σχέσεις μεταξύ Χριστιανών και Μουσουλμάνων στα παραδοσιακά εδάφη της Ορθοδοξίας και του Ισλάμ. Ειδικότερα, εξετάζει την ανάπτυξη της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησιολογικής αντίληψης για τις σχέσεις μεταξύ Χριστιανών και Μουσουλμάνων καθώς και τον ρόλο των θρησκευτικών μειονοτήτων στη σύγχρονη Ελλάδα και την Τουρκία. Στη σημερινή Ελλάδα, όπου η συνταγματικά επικρατούσα θρησκεία είναι η Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία του Χριστού, υπάρχει μια επίσημα αναγνωρισμένη μουσουλμανική μειονότητα στη Δυτική Θράκη, καθώς και άλλοι μουσουλμανικοί και μειονοτικοί πληθυσμοί που βρίσκονται σε μεγάλα αστικά κέντρα και στα νησιά του Αιγαίου. Από την άλλη πλευρά, η Τουρκία, όπου έχει έδρα το Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, είναι μια κοσμική συνταγματικά χώρα με έντονο μουσουλμανικό στοιχείο που φιλοξενεί εντός των συνόρων της, την επίσημα αναγνωρισμένη Ελληνική Ορθόδοξη Μειονότητα της Κωνσταντινούπολης. Ο συγγραφέας, κάνοντας μια αναδρομή στην ιστορία της Πρωτόθρονης Εκκλησίας ξεκινώντας από την περίοδο του Βυζαντίου και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, αναλύει τα εθνικιστικά ρεύματα του 19ου αιώνα που οδήγησαν στην αντικανονική και μονομερή διακήρυξη της αυτοκεφαλίας της Εκκλησίας της Ελλάδος που έδωσε το έναυσμα για τις υπόλοιπες αποσχιστικές τάσεις από τη Μητέρα Εκκλησία στην ευρύτερη περιοχή της Βαλκανικής Χερσονήσου, καταλήγει και αναλύει τα σημερινά δεδομένα και τις συνθήκες των Εκκλησιών Κωνσταντινουπόλεως και Ελλάδος αναφορικά στις σχέσεις Ορθοδοξίας και Ισλάμ. Βάσει των σημαντικών αποτελεσμάτων της θεματικής ανάλυσης που προήλθαν από την ποιοτική έρευνα που διεξήγαγε ο συγγραφέας στην Κωνσταντινούπολη και στην Δυτική Θράκη, το παρόν πόνημα προτείνει τρόπους με τους οποίους δύναται να ξεπεραστούν πρακτικές δυσκολίες που οι μουσουλμανικές και χριστιανικές κοινότητες εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν με το επίσημο Ελληνικό και Τουρκικό κράτος αντίστοιχα. Τέλος, ο συγγραφέας αναδεικνύοντας τις θετικές πτυχές της συνύπαρξης Μουσουλμάνων και Χριστιανών ιδίως στην Δυτική Θράκη αλλά και στην Κωνσταντινούπολη προτείνει ότι το μοντέλο αυτό της συνύπαρξης θα μπορούσε να υιοθετηθεί και σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Μέσης Ανατολής, όπου οι προκλήσεις και τα εμπόδια μεταξύ των μουσουλμανικών και χριστιανικών κοινοτήτων εξακολουθούν να υφίστανται και σε πολλές περιπτώσεις επιδεινώνονται. 

Το βιβλίο αυτό προσφέρει μια ξεχωριστή και χρήσιμη συμβολή στο ευαίσθητο θέμα των σχέσεων μεταξύ Χριστιανών και Μουσουλμάνων, ιδιαίτερα στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή. Αποτελεί επίσης βασική πηγή για τους σπουδαστές και τους ερευνητές Διαθρησκειακών και Μεσανατολικών Σπουδών. 

1. Εισαγωγή 2. Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως 3. Η Ανακήρυξη και η Εξέλιξη της Αυτοκέφαλης Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ελλάδος 4. Σύγχρονο Ιστορικό Πλαίσιο των Μειονοτήτων στην Ελλάδα και την Τουρκία 5. Μεθοδολογία 6. Επίλογος, Παράρτημα 1 & 2. 

Ο π. Νικόδημος Αναγνωστόπουλος είναι κληρικός του Οικουμενικού Πατριαρχείου και παράλληλα με τα ιερατικά του καθήκοντα διδάσκει στη Σχολή Ανατολικών και Αφρικανικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου και στο Βρετανικό παράρτημα του Πανεπιστημίου του Notre Dame. Οι κύριοι ερευνητικοί του τομείς είναι Σχέσεις Χριστιανισμού και Ισλάμ και Ανατολικά Χριστιανικά Θρησκεύματα.